Eetmes en schede

Sinds ik jaren terug begon met 14e eeuwse levende geschiedenis heeft het me altijd ontbroken aan een goed en degelijk 14e eeuws eetmes. Dat probleem is nu opgelost, ik heb het voor mijn verjaardag gekregen!

For years I have missed having a proper 14th c. eating knife. This problem has now been solved, I got it for my birthday!



Onze Nijso heeft door onze goede Zweedse vriend Simon Lundquist van Albrechts Bössor een aantal mesbladen laten smeden naar voorbeeld van een aantal gelijkaardige Nederlandse archeologische vondsten van 14e eeuwse messen. Deze messen zijn van het type plaatangel, dat wil zeggen dat het heft bestaat uit twee beslagplaten die op de platte uit het blad uitlopende angel geklonken zijn. Dit was een nog vrij nieuw fenomeen in de 14e eeuwse Lage Landen want voorheen hadden de messen een smalle angel welke in het midden van het heft was gedreven.
De aangehaalde vondsten, uit Amsterdam (1300-1350), Leiden en Kampen (waarschijnlijk 1375-1425), die als basis dienden voor de replica bladen, hebben naast hun plaatangel nog meer gemeen. Namelijk dat zij zijn voorzien van een achthoekig stalen 'nekje' tussen blad en beslagplaten en tevens een stalen plaatje tegen het uiteinde van het mes dat met een krulletje omhoog danwel omlaag wipt.




Our Nijso had our good Swedish friend Simon Lundquist from Albrechts Bössor forge him a few knife blades after the examples of some very alike Dutch archaeological finds of 14th c. knives. These knives are of the scale-tang type which means that the handle consists of scales riveted to the tang. This was a new phenomenon in the 14th c. Low Countries as before that there had only been the wittle-tang where the tang was driven into a handle.
The said finds, from Amsterdam (1300-1350), Leiden and Kampen (probably 1375-1425), which served as the basis for the replica blades, also have something else in common. They all three have a octagonal steel 'neck' between blade and scales and a steel endplate which either curls upwards or downwards.



Nijso heeft mijn mes voorzien van wortelhouten beslagplaatjes, net als de Amsterdamse vondst in de foto. Ook heeft hij een schede voor het mes gemaakt naar een vondst (1350-1375) uit Amersfoort.
Vandaag heb ik het mes ingewijd door er worst en kaas mee te snijden voor mijn ontbijt, dit te nuttigen bij het warme haardvuur en mij daarna op platijnen door de sneeuw naar de platemaker werkplaats te spoeden om daar aan nieuw (onder)beenharnasch te beginnen.
Alhoewel barkoud, was het een mooie dag! Dank Nijso en Simon!

Nijso has completed the knife by adding the burlwood scales, as the Amsterdam find in the photo. Also he made a scabbard for the knife after a find (1350-1375) from Amersfoort.
Today I took the knife into use by cutting sausage and cheese with it, eating this as my breakfast next to the warm hearthfire and then hurry on pattens through the snow to the platemaker workshop to start on new greaves.
Though freezing cold, I liked my day! Thanks Nijso and Simon!