Pages

Friday, February 8, 2008

Gestreept laken in Jan van Blois zijn rekening over 1361-62

Ten eerste de jaarlijks uit te keren kleding (livrei) aan Jan zijn gevolg. Ze krijgen aan gestreept laken:

-Jan en zijn 12 ridders een Gents groen gestreept laken met zijde gestreept
Per laken 4 lb. 10 s. gr.
- Voor de 22 knapen twee donkergroene Gentse gestreepte lakens
Per laken 47 s. 3 d. gr
- Voor de 19 ambachtslieden twee bruine Dendermondse gestreepte lakens
Per laken 37 s. gr
- Voor de 12 gersoenen anderhalf blauw Dendermonds gestreept laken
Per laken ca. 26 s. gr.
- Voor de knechten een grauw Dendermonds gestreept laken
Per laken 20 s. 8 d. gr

Verder blijkt ook uit deze jaarrekening dat:

Hannekiin den Hazen, die de corweyde paerde verwaerden voor een roc ende caproen 4 ellen striipts krijgt.
Per el 6 s. 8 d.

Janne Bouseret voor een caproen 3 quartier striipts lakens krijgt.
Per el 8 s.

Dircke van der Elborch die mit Dirck Heuken tymmerde tot miins joncheren bevelen voor een rocke ende caproen striipts laken 5 ellen krijgt
Per el 6 s. 8 d.

Dirc Heuken knecht, omdat hi van den rocken van der livereye niet en hadde krijgt 5½ ellen striips ende ghemenghets tot enen rocke ende caproen.
Per el 9 s. 8 d

Uit deze informatie blijkt dat gestreept laken door alle lagen van de samenleving gedragen kon worden. En dat gestreept laken voor zeer verschillende prijzen te koop was. Dit hing zeer waarschijnlijk samen met verschillen in kleur en/of kwaliteit van de lakens. Zo zien we dat Jan en zijn ridders zijde in hun livrei kleding hadden en dat de knechten grauwe stof kregen voor die kleding. Maar beide waren gestreept.

5 comments:

  1. Je kunt er ook uit lezen dat in de jaren '60 veel mannen dus een kaproen van dezelfde stof droegen als de rock. Dat zie je eigenlijk zelden bij reenactors. Waarschijnlijk omdat het een tikje 'saai' staat ofzo, het is natuurlijk veel hipper om de kaproen in de kleur van de kousen te dragen...maar dat deden ze toen dus niet :)

    ReplyDelete
  2. Ook leuk dat ze allemaal stof krijgen en geen kant-en-klare kleding. Dan zouden ze dus zelf aan de slag moeten (met mogelijke kwaliteitsverschillen) of met zijn allen naar de kleermaker.
    Het zou natuurlijk leuk zijn om, mochten we ooit een 'huishouden' met knechten e.d. willen kunnen uitbeelden, we redelijk uniform gekleed moeten zijn. Gold die uniforme stof trouwens ook voor de vrouwen, dat je weet?

    ReplyDelete
  3. M.bt. tot je eerste comment Laurens moet je het woordje 'veel' misschien weghalen. Uit deze quotes weten we dat het gebeure. Of het veel gebeurde is iets wat je pas kunt concluderen als je heeeel veeeel bronnen diepgaand gaat bestuderen :). Die mensen die livrei kregen in de aangehaalde post kregen trouwens naast een gestreept laken ook altijd een ander niet gestreept laken, dat was dan gemengd bijvoorbeeld of een bepaalde kleur gewoon. Deze 2e heb ik hier weggelaten omdat ze niet relevant was voor het aantonen van het gebruik van gestreept laken.

    M.b.t. je tweede comment: Voor vrouwen is er niks te vinden in de paar transcripties van rekeningen die ik van Jan van Blois heb. Dit is zeer frustrerend en des te meer reden voor mensen om andere rekeningen uit te gaan pluizen een keer. Bijvoorbeeld die van tijdens en ná Jan zijn trouwen met Machteld van Gelre in 1372. Mogelijk staan kosten voor haar spullen daar dan in vermeld. Zeker weten doe je het niet want met zo'n welgestelde dame zou het natuurlijk kunnen dat ze een eigen boekhouding er op na hield.

    ReplyDelete
  4. btw.: op afbeeldingen zie je ook wel eens kaproenen in dezelfde kleur als de rok, maar niet zo heel vaak.

    ReplyDelete
  5. Voor livreien is het natuurlijk makkelijker om één stofje te kopen voor het hele pak, armere mensen doen waarschijlijk langer met een nog goede kaproen.
    Ja, 'veel' is inderdaad geen goede benadering. Ik heb mijn Roman de Guiron/de Lancelot nog eens doorgebladerd en een aantal kaproendragende mannen heeft toch een net iets andere kleur. Vaak zelfs meerdere kleuren, zoals met een witte baan aan hun schoudermanteltje, de rest in een of twee kleuren (maar niet mi-parti - dus verticaal gedeeld). Maar veel van de edelen hebben wel hetzelfde stofje voor hun kap als hun wambuis. De dienaren daarentegen juist, contradicting my first statement, dan weer minder.

    ReplyDelete