Wie mij kent weet dat ik al geruime tijd werk aan het reconstrueren van de spelregels van het Rithmomachiespel en in het verlengde daarvan me ook verdiep in rekentechnieken die in gebruik waren in de 14e eeuw.
Wat het rithmomachiegebeuren betreft: ik ben nu bezig met de productie van een serie van 10 spellen die hopelijk nog voor eind augustus (Gebroeders van Limburg!) gereed zal zijn. De speelstukken (in noten en esdoorn) zien er in ieder geval heel mooi uit.

Het grootste probleem met middeleeuws (14e eeuws) rekenen blijft het gebruik van romeinse cijfers. De huidige arabische cijfers waren in opkomst, maar rond 1370 waren die nog niet echt algemeen in onze streken. De enige methode om snel te kunnen rekenen met romeinse cijfers is met behulp van een telraam.
Rekenen met een middeleeuws telraam of abacus blijft lastig. Ik heb onlangs uitgetest hoe je vermenigvuldigingen op een telraam kunt uitleggen, Het lukte, maar het is vrij omslachtig en je moet heel goed opletten dat je geen fouten maakt. In een artikel in American Mathematical Monthly (James G. Kennedy - Arithmetic with Roman Numerals; vol. 88, pp 29-32) las ik een methode die een stuk eenvoudiger is en waarmee je zelfs kunt delen in Romeinse cijfers. In hoeverre dit nu een authentieke methode is, of een moderne wiskundige afleiding, dat weet ik helaas nog niet.
Onlangs werd ik gewezen op het vingertellen zoals onder andere door de Romeinen werd toegepast. Op de linkerhand kun je dan tot negenennegentig tellen, als ik het goed onthouden heb. Met de rechterhand kon je dan een teken voor honderdtallen maken. Ik ben benieuwd of deze manier van tellen net als de notatie met I, V, X enz. ook nog in gebruik was rond 1370.



Samen met Jan van der Laan ben ik dit nu verder aan het uitzoeken.