Om eens wat evenementen op eigen bodem te hebben, hadden we besloten om een weekend - of eigenlijk een dagje - in het Historisch Openluchtmuseum Eindhoven (HOME) door te brengen. Het idee was om een textieldag te houden waarbij iedereen aan zijn of haar nieuwe of na lange tijd nog steeds niet voltooide kleding, borduurseltjes of ander stoffen gebruiksvoorwerpen te werken. Nijso vond dat leer ook een soort textiel is en leerde een jonge knaap de geheimen van het naaien van...euhm, het maken van een lederen beursje. Machteld had dochter Merel meegenomen als dagbesteding. Isis en Sabine naaiden en interacteerden wat, Bertus ontweek het maken van wat dan ook en ook ikzelf was niet bijzonder productief, maar ik bakte een paar worstjes voor de lunch, waarbij de pan halverwege in brand vloog. Zonder worstjes gelukkig, maar het was wel even spannend. Jammer genoeg was de consternatie te groot om iemand foto's te laten maken.


As we wanted an event in our own grounds, we decided to opt for a weekend - reduced to one day - in HOME (Historical Open-air Museum Eindhoven). We had the idea for a textileworking day, so everyone could make some progress with new or yet to finish projects in clothing, embroidery or other cloth materials. Nijso instructed a young lad in making a leather purse, Machteld had just brought their daughter Merel to watch to spend the day. Isis and sabine sewed and chatted a bit; Bertus avoided doing anything altogether, and I was not too productive either, apart from making some sausages, setting the pan on fire (no sausages were hurt during this process) of which we unfortunately have no pictures due to the consternation.


We gebruikten het dagje daarnaast voor twee even zo interessante bezigheden: het maken van irritant veel foto's, en het netwerken met de hier speciaal voor uitgenodigde Nijmeegse groep Het Gilde van Sint Thomas. Zeer onvermoed speelt deze groep exact dezelfde periode en met ongeveer dezelfde insteek als wij, maar dan in Nijmegen in plaats van Deventer. Ze hadden een hele tros kinderen mee. Regelmatig, vertelden ze, kwamen ze hier in Eindhoven een weekendje ontspannen dus voor hen was het een tamelijk routineus dagje. Los van een weekendje jaren geleden waar Bertus en Isis waren geweest (ik zou ook komen maar dankzij het onmogelijk slecht aangegeven en in een bosje gelegen park besloten mijn chauffeur en ik niet eindeloos op de ringweg te blijven dolen) was Sabine de enige van ons die het park goed kende.


We used this day for two other things: making an annoying amount of photographs and networking with the specially invited St Thomas' Guild from Nijmegen. Unexpectedly, this group consisting of two couples and an army of children, portrays the exact same period we do with a comparable theme, but in Nijmegen instead of Deventer. For them HOME is like home, they do this every now and then, but from our group, only Sabine knew the park well, apart from a weekend years ago where Bertus and Isis went, and where I should have been too but due to poor directions and the hidden surroundings my chauffeur and I decided to call it a night.


Bertus en Isis hadden van te voren allemaal lekkere hapjes gemaakt: een zoete en een hartige taart, geconfijte gember (heel lekker!) en pannekoekjes, fruit, kaas, brood en vis en allerlei zoet beleg, en mijn meesterlijk gemaakte worstjes. Des middags aten we de pannekoekjes, de worstjes en de appeltaart, in de avond de hartige taart met paddestoelen, kaas en spek (echt heel goed) en deelden die met het St Thomasgilde, die ons ook weer lieten meeëten van hun smakelijke taart en aardbeienpudding.
Het was erg aangenaam dat het heel rustig was; naast een paar stoute jongetjes waren er erg weinig bezoekers. Dat is wel fijn, want nu konden we redelijk onze eigen gang gaan, en het beetje publiek dat er was was rustig en heel vriendelijk. Het was ook aardig weer, zonnig en niet al te koud, maar wel met zo nu en dan wat harde wind. Na het avondeten werd het bewolkt en toen we vertrokken ging het net regenen, dus we hadden veel geluk! Het zonlicht gaf aanleiding tot erg mooie taferelen in het huisje.


Bertus and Isis had prepared two pies (an applepie and a pie with mushrooms, cheese and meat) and pancakes and had brought bread, cheese, marmalade and applesyrup and fish and ate this with the sausages. The harty pie was for the evening, where were shared it with the St Thomas Guild in return for some of their pie and strawberry pudding. It was a very pleasant, quiet day; except for some naughty boys there were very few visitors, and all very friendly. The weather was great, too: not too warm but very sunny, only a bit windy from time to time. After dinner the sky went gray and when we left, it started raining. The sunlight gave me the opportunity to try out some photographs with exquisite lighting.


Fotos en tekst door Laurens Feijten

Als reactie op de fantastische riem van Bertus in een vorige post heb ik een riem gemaakt die een normale burger zou dragen omstreeks 1370. Het is bekend dat riemen in de gehele middeleeuwen bestonden uit de volgende drie elementen, bevestigd op een strook leer of bandgeweven zijde: Een gesp, een riemtong en riembeslag. Ook kan een ophangsysteem aan de riem zijn bevestigd voor een zwaard, mes of tas. Aan deze riem heb ik een hangertje bevestigd voor een beursje.
De gesp is meestal gemaakt van gegoten messing. De D-vormige gesp was bijzonder populair, maar ook O-vormige gespen kwamen veel voor. Gespen met een metalen rollertje, zoals je die tegenwoordig nog veel ziet op tassen, komen vanaf de 14e eeuw al voor.
Het riemeinde of riemtong is ofwel gegoten, ofwel een simpel stukje gebogen messing. In dit geval is een simpel gebogen stukje messing gebruikt.
Het riembeslag kan gegoten zijn zoals hier, maar ook beslagen stukjes messing of vertinde ijzerplaatjes werden veel gebruikt. Met een pons worden dan bloemmotieven of ribbels in een stukje plaat geslagen, dat vervolgens met een nageltje op het leer wordt vastgezet.
De riem is meestal slechts enkele millimeters breder dan het riembeslag. in dit geval was het riembeslag zo'n 15 mm en de riem 18 mm breed. Sommige riemen waren niet breder dan 4-5 mm, maar riemen van 4-5 cm kwamen ook voor.


14th century gilded strap end made of metal sheet, soldered at the edges. Dutch find from my collection. The size is 10x40 mm.

De prijs van een zwarte lederen riem in de rekeningen van Jan van Blois is 6 groot. Nogal een verschil met de meer dan 18 pond voor de zilveren riem van Bertus (met ongeveer 6 groot in een schelling en 20 schelling in een pond).



Picture from Dress Accessories showing the belt 14th century belt mount. There are two holes for the pins to attach it to the belt.

Het riembeslag is naar een vondst uit Londen, beschreven in 'Dress Accessories' van Egan en Pritchard en is gevonden in een laag uit 1350-1400. Het type beurshangertje dat hier gebruikt is kwam vanaf de 13e eeuw voor.


Picture from Dress Accessories showing the purse hanger.



As a response on the post of Bertus about his beautiful new belt, I have made a belt a normal civilian would have worn around 1370. Medieval belts consist of the following three elements, fixed on a leather strap or a woven silk band: A buckle, a strap end and belt mounts. A hanger for a purse, sword or knife is also sometimes used. Here, I have attached a small purse hanger, typically for an alms purse. The buckle was usually made of brass or gunmetal. The D-shaped buckle was very popular, as well as the O-shaped buckle. Buckles with a metal roller that you often see on bags and belts nowadays were already used in the 14th century.
The strap end can be cast or made from a thin sheet of metal, either brass or tin coated iron.
The belt mounts can be made in the same way. When made of sheet, the shap, a flower or some other simple shape, is struck in the metal sheet with a hammer and a punch and cut and filed to shape. The belts were usually only a few millimeters larger than the mounts. Here the mounts were 15 mm wide and the width of the belt is 18 mm. Some belts were not wider than 4-5 mm, but belts of 4-5 cm were also in use.

The price of a black leather belt listed in the accounts of Jean of Blois was 6 great. A big difference compared to the more than 18 pounds paid for the silver belt of Bertus (with about 6 great in a schelling and 20 schelling in a pound).

The belt mounts are from an example in 'Dress Accessories' from Egan and Pritchard and was found in a layer dating from 1350-1400. The type of purse hanger used here was in use from the 13th century.

In 1344 liet de Hollandse graaf Willem IV zijn zwaard schoonmaken en van een nieuwe schede en bijbehorend riemwerk voorzien:

Item van I swaerde dat mijns heren was, te verveghen ende niewe schede ende rieme daertoe te maken, VI scot.

Anno 2010 was mijn zwaard hier ook dringend aan toe. Met de volgende set aan midden tot laat 14e eeuwse bronnen ben ik naar The Upperclass gestapt, aan de hand waarvan ze daar een schitterend stuk werk hebben gemaakt.


In 1344 the count of Holland, William IV, had his sword cleaned and refurbished with a new scabbard and belt. Anno 2010 my own sword was in need of such a new habitat as well. With the following mid to late 14th century sources in hand I contacted The Upperclass, with which they made a fabulous piece of work.