Een sneak preview van een nieuw project, een die aan mijn nieuwe riem met beslagstukken moet gaan hangen. Het wordt een scherp kort zwaard van het type bazelaar, gebaseerd op de vondst die uit de voormalige gracht van het kasteel Voorst is gehaald. Dit kasteel werd in 1362 belegerd, veroverd en afgebroken (o.a. door Deventer!).



A sneak preview of a new project of mine, to complement my new plaques belt. A sharp baselard type short sword based on the one that was excavated from the castle Voorst site. This castle was besieged (by a.o. Deventer!), conquered and demolished in 1362.

Handelaren gebruikten in de middeleeuwen kleine houten plankjes, bestreken met was, om aantekeningen te maken. Een pakket bestond vaak uit 4 tot 6 plankjes, bijeengehouden met scharnierende touwtjes. De plankjes waren vaak relatief klein, 5x10 cm tot 10x15cm groot en ongeveer 2-3 mm dik. Het meest gebruikte materiaal was vruchtenhout (appel,peer,kers). Dit hout heeft een fijne structuur en kan makkelijk in dunne plakken gezaagd worden. In het hout wordt aan een of aan beide kanten een rechthoek uitgesneden van ongeveer 1 mm dik dat volgesmeerd wordt met gekleurde (vaak zwarte of groene) was.

Merchants used small wooden writing tablets covered with wax to make notes. A bundle usually consists of 4-6 tablets, held together with yarn. The tablets were relatively small, 5x10cm to 10x15 cm and about 2-3 mm thick. It was usually made from the wood of apple, pear or cherry trees. A rectangle was cut out of one or both sides, about 1 mm thick. This was then filled with colored wax, usually black or green.

Deze schrijftabletten werden opgeborgen in een leren foedraal. Dit was vaak een losse leren doos met een koord dat aan je riem kon worden vastgemaakt. Ook zijn er riemtassen teruggevonden met een opgenaaid vak voor schrijftabletten.

De foedraal werd vaak uitbundig versierd. Bloem/bladmotieven en jachtmotieven waren zeer populair in de 14e en 15e eeuw.

These writing tablets were kept in a leather case. This was often a leather box with a cord that could be attached to a belt. Leather purses with a sewn-on case for writing tablets have also been found.

The leather case was often elaborately decorated. Flower/leaf patterns or hunting scenes were popular in the 14th and 15th century.


De schrijfstift werd gemaakt van hout, been of messing/brons.

Deze foedraal heb ik voor Bertus gemaakt. De voering is gemaakt van kalfsleer en de buitenkant van dun koeienleer, beide natuurlijk gelooid. Het leer is gekleurd met een oplossing van azijn en ijzer, wat een donkerblauwe tot zwarte kleur geeft. Het motief is gebasseerd op een origineel in de collectie Boijmans van Beuningen in Rotterdam.

The writing stylus was made of wood, bone or bronze. I have made this leather case for Bertus. The lining is calf leather and the outside is thin cow, both vegetable tanned. The leather was colored using a solution of vinegar with iron, which gives a dark blue, almost black color. The decoration is based on a surviving case in the collection of Boijmans-van Beuningen in Rotterdam


Yours,
The evil shoemaker

While browsing through my event photos, I stumbled upon this folder of 2007.

The photos were made during a feast of our umbrella society LHO. It was not part of the feast, but a few of us DB guys just decided to have some fun with making photos. We came up with the following story as we went along:

Het tweetalige Bouc vanden Ambachten / Livre des Mestiers, dat in ca. 1371 in Brugge werd geschreven, stelt duidelijk waar een burger het allemaal niet aan mag ontbreken in zijn huis aan meubilair, potten en pannen, etc. Ook tafelgerei passeert de revue, bijvoorbeeld:

The bilingual Bouc vanden Ambachten / Livre des Mestiers, written in Bruges in c. 1371, clearly states what a civilian should have present in his house like furniture, pots and pans, etc. Also tablewear is mentioned, for example:


Noch moet men hebben tenine telioren ende plateelen, scotelen ende saussieren, zoutvaten ende taillioren ende candelaeren van copre.

Encore faut il avoir plas d’estain et platiaus, escuelles et sausserons, salieres et tailloirs et candeleirs de cuevre.

"Also, one should have pewter trenchers and plates, dishes and saucers, salt cellars and trenchers and candleholders of copper."


Als ik dit, voornamelijk tingoed, lijstje neem als een uitgangspunt voor het recreëren van mijn eigen 1370 gedekte tafel, kan ik al een paar objecten aanvinken, namelijk de tenine saussieren, zoutvat & candelaeren van copre.

If I take this, mostly pewter, list as a starting point for recreating my own 1370 set table, than I can check away some of the objects already, namely the saucers, salt cellar and candle holders.



De tinnen saussieren zijn afkomstig van Lion Heart Replicas en in het algemeen gebaseerd op laat middeleeuwse vondsten. Zie ook http://deventerburgerscap.blogspot.com/2008/09/recente-aanwinsten.html

The pewter saucers are from Lion Heart Replicas and are based on late medieval finds. Already bought in 2008.: http://deventerburgerscap.blogspot.com/2008/09/recente-aanwinsten.html



De messing candelaeren zijn aangekocht bij Poolse koopman (Historical Reconstructions Cezar (geen website) bij de veldslag reenactment te Morimondo dit jaar in mei. Zie ook: http://deventerburgerscap.blogspot.com/2010/05/morimondo.html
Ze zijn nagemaakt naar een archeologische vondst uit Polen. Omdat zij van hetzelfde type zijn als deze Brugse kandelaartjes http://deventerburgerscap.blogspot.com/2009/03/pewter-candleholders.html van ca. 1370-1380 was ik in elk geval zeker over de datering ervan. Eenmaal thuis kwam ik er achter dat zo'n kandelaar ook in s'Hertogenbosch is opgegraven.

The brass candle holders were acquired from Polish merchant Historical Reconstructions Cezar (no website) while at the Morimondo battle reenactment this year in May: http://deventerburgerscap.blogspot.com/2010/05/morimondo.html
They were made after a archaeological find from Poland. But seeing their resemblance to the small pewter ones from Bruges http://deventerburgerscap.blogspot.com/2009/03/pewter-candleholders.html, which date from c. 1370-80., I was at least sure of a correct dating. Back home I found out such a candleholder was dug up from the Dutch town of s'Hertogenbosch as well.



Het tinnen zoutvat heb ik gisteren gekocht! Dit fijne werkstukje is gemaakt door Scip van Aventueren (website in aanbouw hoor ik). Het is gebaseerd op een midden 14e eeuws beschadigd exemplaar dat mogelijk in Frankrijk gemaakt is. Het bevind zich in het Joanneum Museum in Graz, Oostenrijk.

And the pewter salt cellar was bought yesterday! This lovely piece of work was made by Scip van Aventueren (website forthcoming so I hear). It is based on a mid 14th c. damaged specimen, now in the Joanneum Museum in Graz, Austria, which was maybe made in France originally.

In de erfenis-wetten van de Westfaalse stadjes Geseke en Rüthen staan lijsten opgesteld met smidse gereedschappen. Hierdoor krijg je een leuk inkijkje in wat voor dingen een smid moest hebben om te kunnen werken én hoe die toen genoemd werden.

In the laws on inheritance of the Westphalian towns of Geseke and Rüthen one can find lists of smithy tools. It gives a nice insight into what tools a smith needed to have and what their names were.


Geseke, c. 1360-70

Wat men ghevet tho der smede herwede. Dat beste anebelte, is dar nicht dan eyn dat selvet hort dar to, sint dar mer, de anderen bliven in der were, twe blasbelge eyn hanthamer und eyn vorhamer, eyn scherven tange und eyn hant tange, eyn scredere, eyn spunt nagel yseren, eyn hofnagel yseren, eyn hofhamer, eyn hoftange, scufyseren, zentyseren, hofmest, de esen quast, de wellenlepel, hertyseren, eyn underyseren, eyn spankrampe, eyn stempel, eyn dorslach und dat scortevel.

'What is given to the smiths inheritance. The best anvil, is it not there then one that belongs thereto too, are there more, then the others stay in the inheritance, two bellows, a handhammer and a forehammer, a plate pair of plyers and a hand pair of plyers, an anvil chisel, a rivet nail iron, a hoofnail iron, a hoofhammer, a hoof pair of plyers, shoveliron, 'zent?' iron, hoofknife, an ashes brush, the welding spoon, hearth iron, a underiron, a tensionclamp, a stamp, a nail punch and an apron.'


Rüthen, 14th c.

Wer et eyne Smyt do ghvet he tho dussen vorgen. dingen est se da synt, syne blaasbeelghe, synen hanthamer, eyn lopen, eynen hofhamer, eyne hoftangen, eyn scorthevel und eyn scufyseren.

'Is it a smith, then he gives in addition to the forsaid things, if they are there, his bellows, his handhammer, a small shovel, a hoofhammer, a hoof pair of plyers, an appron and a shoveliron.'

Laatst vond ik een wet ten behoeve van de wantsnijders in het vreedzaam reguleren van hun handel in stoffen in Lüneburg van 1402. In het kader van het bouwen aan mijn personage als koopman uit Deventer vond ik dit erg leuk om te lezen. Hier volgen een aantal bepalingen uit dit document, met snelle niet helemaal foutloze vertaling door mij:

Some days ago I found a law which regulates the cloth cutters trade in cloth in Lüneburg in 1402. As I am still or always constructing a merchants persona from Deventer I found this very interesting to read. Here is a selection from this document, with quick and very dirty translation by me:


Item ok enschal nemant deme anderen sine koplude enttheen efte entropen, wan se over dem renstene gaen; vor wes kisten se negest syn, de mach en tospreken, eft he wylle.

Niemand (geen wantsnijder) zal de anderen hun kooplieden (klanten) ontnemen (?) of toeroepen, wanneer ze over de stenen lopen; voor wiens kist ze het meest dichtbij zijn, diegene mag hen toespreken, als hij wil.

No one (no cloth cutter) shall take or call away another mans merchant (customer), when they walk over the stones; for whoms chest they are standing closest, he may call to them, if he wishes.


Item nemant schal sin want uppe de bank setten vor synes naber kisten, he endo dat myt synes naburs willen.Wert he darumme beclaged, he schal dat betere myt III lb.

Niemand zal zijn stoffen op tafel zetten vóór zijn buren hun kisten, tenzij met goedkeuring van zijn buren. Als hij daarom aangeklaagd wordt, zal hij 3 lb. moeten betalen als boete.

No one shall put out his cloth on a table in front of the chests of his neighbours, unless with their consent. If he is accused of doing this, he shall have to pay a fine of 3 lb.


Item ok enschal nemant syn want hoger upstapelen vor sine kisten uppe der bank, dan VI stucke smales Engels. We sin want utsettet, de schal dat wedder insetten alse he ersten kan, dat he synem nabure nynen schaden do.

Ook zal niemand zijn stoffen hoger opstapelen voor zijn kist op de tafel, dan 6 stukken smal Engels. Wie zijn stoffen naar buiten zet, die zal dat weer naar binnen zetten zo snel hij kan, zodat hij zijn buren geen schade doet.

Also no one shall stack up their cloth before their chest on the table higher than 6 pieces of narrow English (cloth). Who puts out their cloth, he shall get it back in as soon as possible, so as not to harm his neighbours.


Item kemen koplude uppe de lofynnen efte up dat wanthus unde spreken in dat gemeyne: "wy hadden gerne want", edder: :"ick hadde gerne want", so schal nymant spreken: "wat wande wolde gy hebben?" men he mach spreken: "des is hyr genoch veyle". Nemant endegedinge myt den luden, mer malk ga vor syne kisten; vor wes kisten de koplude negest komen, de spreke en to unde vorkope en, ist he kome.

Als er kooplieden in de losinnen (marktplaats?) of in het wanthuis binnenkomen en in het algemeen spreken: "wij hadden graag stoffen", of "ik had graag stof", dan zal niemand zeggen: "wat voor stoffen wil jij hebben?" maar hij mag spreken: "er is hier genoeg". Niemand gaat onderhandelen met de kooplieden, maar elk gaat voor zijn kist staan, en voor wiens kist de kooplieden het meest dichtbij komen, die spreekt hij toe en verkoopt hij aan, als ze zijn gekomen.

When merchants enter the losinnen (marketplace?) or the clothhall and in general say: "we would like to have cloth", or "I would like to have cloth", then no one shall say "what kind of cloth do you want?" but he may say "there is plenty enough here". No one shall go trade with the merchants, but each shall stand before his chest, and when their chest is closest when the merchants pass, he can talk to them and sell to them, if they come.


Item droge en kopman wand umme besyndes willen unde wolde darna to eneme anderen gaen unde halen ok want umme besyndes, des schal men nemande staden, id ensy dat he dat ander want wedderbracht hebbe synem nabure.

Als een koopman stof draagt om het te kunnen bekijken en als hij daarna naar een ander wil gaan om daar ook stof te halen om te bekijken, dit zal niemand toestaan, tenzij hij eerst de andere stof weer teruggebracht heeft bij zijn buur.

When a merchant carries cloth to look at and wants to go to another and get there also cloth to look at, no one shall allow this, unless he has first brought the cloth back to his neighbour.


...

Item eyn jewelik wantsnyder schal hebben enen wachter myt enem spete und mit enem ysern hode und mit ener luchten dar eyn licht inne barne vor siner wantkisten so lange bet de erste misse ut ys unde dat me van dage sen moge.

Elk wantsnijder zal hebben een wachter met een speer en een ijzeren hoed en met een lantaarn waar een kaars in brand voor zijn stoffenkist zo lang tot de eerste mis uit is en men de dageraad kan zien.

Each cloth cutter shall have a guard with a spear and a iron hat and a lantern with a burning candle in it, for his clothchest as long as the first mass is done and the break of day can be seen.


Item ok schal eyn jewelik wantsnyder sinen wachter anrichten, dat he nynerlye unstur dede in den wanttelden und myt synen medewachteren.

Ook zal elk wantsnijder zijn wachter instrueren, dat hij op geen manier onstoer doet in de stoffenruimtes en met zijn medewachters.

Also each cloth cutter shall instruct his guard, that he shall in no way behave uncouth in the clothrooms and with his fellow guards.

In een ruime kelder aan de Grote Markt van Haarlem is het Archeologisch Museum van de stad gevestigd (en zoveel van die musea heeft Nederland niet, dus een kelder is al heel wat). Daar zijn vijf DB'rs gisteren de tijdelijke tentoonstelling 'Leer van de Meester' gaan bekijken. Waarvan een zelfs vanuit een kinderbuggy. Want je moet jong beginnen!
De tentoonstelling was een door de Haarlemse stadsarcheoloog opgezette expositie ter ere van de een paar jaar geleden overleden Olaf Goubitz, dé expert op het gebied van archeologisch Nederlands leer. Volgens de online aankondigingen was gisteren de laatste dag van de tentoonstelling, dus we waren nog net op tijd.

A spacious cellar located at the Grote Markt in Haarlem is the home of the Archaeological Museum of Haarlem (and there are not that many Arch. museums in the Netherlands, so a cellar is quite something). Five of us from Deventer Burgerscap visited the temporary exhibition 'Leer van de Meester' ('leer' means leather ánd learn) there yesterday. One even did so while being pushed about in a buggy. You have to start young!
The exhibition was set up by the town archaeologist of Haarlem to honour the late Olaf Goubitz, thé expert on Dutch archaeological leather. According to the online announcements the exhibition was to last till yesterday, so we were there just in the nick of time.


We hadden om 10:30 afgesproken bij de ingang van het museum. Compleet niet de openingstijden in het oog houdend... (13:00-17:00). Dan maar koffie, rondje kerk en lunch eerst. Na de afdaling in de museumkelder, stipt om 13:00, werden we verwelkomt door een stukje papier met daarop de informatie gepend dat de tentoonstelling is verlengd tot 10 oktober.

We had agreed to meet each other at 10:30 in front of the museum. Of course we had forgotten about the museums opening hours... (13:00-17:00). But this was solved by drinking coffee, strolling about in the church and having lunch. After descending into the museumcellar, at 13:00 exactly, we were welcomed by a piece of paper with scribbled on there that the duration of the exhibition is extended to the 10th of October.


Enfin, binnen zijn we een uurtje á anderhalf zoet geweest met het vastleggen van de leervondsten (schoenen, schedes, foedralen, etc.) op de gevoelige digitale plaat. Niet alle tentoongestelde stukken waren opgegraven uit de grond. Sommige waren opgediept uit de nalatenschap van Goubitz zelf, het waren door hem vervaardigde replica's. Een van de schoenen was zelfs door hemzelf gedragen, bij wijze van experimentele archeologie. Het algemene uitzicht van deze replica's kwam toch verdacht bekend voor... :)

Inside, we must have been busy for one or one and a half hour with making lots of photos of the leather finds (shoes, scabbards, casings, etc.). Not all exhibited pieces had been excavated from the soil. Some had been dug up from Goubitz' legacy. They were replica's made by himself. One of the shoes had even been worn by him, as a means of personal experimental archaeology. The general view of these replicas somehow looked quite familiar to us... :)

Het lijkt er op dat in het zuiden van de Ardennen bijna elk dorp de jaarlijkse traditie heeft om een rommelmarkt te organiseren op een zomerse weekenddag. Hier worden oude spullen verkocht die al jaren op hun zolders lagen te verstoffen. Deze rommelmarkten, lokaal bekend als Brocantes, zijn het zeker de moeite waard om door te neuzen op zoek naar levende geschiedenis artikelen. Natuurlijk is er veel rommel, maar ziehier wat ik in de Brocanterie van het dorp La Cuisine op de kop heb getikt, twee zeer mooie hulpmiddelen voor in de keuken:

In the south of the Ardennes (south east region of Belgium) almost every village seems to have the tradition of organising their own annual flea market on a summer weekendday, a selling place for old items that have been collecting dust on their atics for years. These markets, also known as Brocantes, are worthwhile to browse through if you are looking for useful living history goods. Of course there is a lot of junk, but look at what I found in the Brocanterie of the village of La Cuisine, two very cool kitchen utensils:


In het Middelnederlandsch Woordenboek staan zij bekend onder de namen drievoet / treeft en haal:
- Een groten treeft ende een groot becken / - Om eenen dryvoet in der coeken
- In der koicken eyn haell
Op de drievoet kun je een kookpot of ketel of pan naast of boven het vuur plaatsen. De haal is een in hoogte verstelbare haak die je boven het vuur hangt en waar je een ketel aan kunt hangen.

In the Middle Dutch Dictionary these are called a drievoet / treeft (tripod / trivet) and haal. On the trivet a cauldron, cooking pot or frying pan could be placed next to or above the fire. The haal was used to hang a cauldron from above the fire and it was made in such a way that the height could be altered.


Een van de Archeonsmeden wist mij te vertellen dat de door mij gekochte exemplaren allebei van smeedijzer gemaakt zijn en gezien het type staal en de manier van smeden waarschijnlijk al minstens 150 jaar oud.
Uit archeologische en kunsthistorische bronnen blijkt dat ze nauwelijks tot niets verschillen van de drievoeten en halen die men in de 14e eeuw gebruikte.

I showed them to one of the blacksmiths from Archeon and he told me that considering the type of steel they were made from (wrought iron) and the techniques with which they were made, they were probably at least 150 years old already. And their shape has not changed in centuries. When looking to sources of 14th century specimens, you can see they hardly differ, if at all.

Roberto en ik zijn een weekje naar Normandië geweest, om daar onder andere coole middeleeuwse meuk te bekijken, waaronder de kathedraal van Notre Dame in Bayeux en het daar eveneens gestalde beroemde Tapijt over de geschiedenis voorafgaand aan de slag bij Hastings (1066) en de daaropvolgende Normandische bezetting van Engeland, met een interessante expositie vol afzichtelijk onauthentiek geklede poppen, leuke info over de geschiedenis van het wandkleed, redelijke replica's van op het kleed voorkomende gebruiksvoorwerpen en coole maquettes van onder andere Winchester Cathedral in aanbouw, een Anglo-Normandisch dorp rond 1100, een haven en de Londense Tower in de 11e en 12e eeuw. Verder zijn we op bezoek geweest in een leuk kasteeltje in Creully, een 12e eeuwse priorij bij St-Gabriel met 14e eeuwse kerk (waarvan alleen het koor nog stond), het kasteel te Falaise, de gigantisch coole gothische abdij van Mont-Saint-Michel (met omliggend drijfzand), en op de heen- en terugweg deden we Rouen aan met veel gothische gebouwen (zelfs nog houten huizen van - ik vermoed - ca 1400), en de kerk in Eu, waar 14e eeuwse edelen begraven lagen in de crypte, en het slagveld bij Crécy.

Na deze enerverende reis, waar we honderden foto's hebben gemaakt (Roberto zelfs ca 2000), sloten we onze korte vakantie af met het traditionele veldslagevenement Azincourt. Margje en Martin Wessels waren er al toen we aankwamen, en we konden gratis bier tappen. Femke, Lea, Trude en Lisette kwamen laat op de avond nog aan en we hielpen hen om in het donker hun tenten op te zetten. Daarna mengde ik me, later vergezeld van Roberto, onder de luitjes van de Oxfords, die samen met Chris Skinner (sir Thomas Erpyngham) glazen drank rond lieten gaan, onder de vraag 'Do you know the bisshop of Winchester?' - wat een hint was het glas eens door te geven. We raakten in een interessante discussie tussen Chris en stephan van Trivium over waarom "Inglourious Basterds" niet leuk is als je hem nagesynchroniseerd in het Duits bekijkt. Het werd nogal mistig die nacht.

Op zaterdag was het erg warm, en we hielpen met het maken van vuur, het braden van worstjes en het voorbereiden van de stoofpot. Chris wilde iedereen bedanken dat we er weer waren, omdat het dit jaar het tiende jubileum was van het evenement. Over vijf jaar is het vast nog leuker, als het ook nog eens 600 jaar geleden is dat de slag plaatsvond. De slag werd uitgesteld tot 17.00 uur door de hitte, en verliep wat rommelig, was langdradig en ik had niet het gevoel veel te kunnen doen. Ik vergezelde Martin aan de Franse kant, waar hij al jaren vecht, omdat de hertog van Brabant de Fransen steunde. 's Avonds was er een heidense huwelijksceremonie voorgezeten door Stacey Skinner (waarom Azincourt daarvoor de uitgelezen plek was weet ik ook niet) gevolgd door meer gratis bier, door onszelf ipv de dorpelingen gemaakte worstenbroodjes, en natuurlijk bandyball, waarbij de LHO-dames in het team 'The lazy witches' zich vooral door de daarvoor aangestelde knechten (te weten, Roberto en ikzelf) van drankjes en hapjes lieten bedienen en min of meer bedoeld verloren.

De zondag was voor iedereen een duf dagje, zo leek het. Het weer was wat grauwer en koeler, en de kinderen Wessels verveeld en ondeugend. We bakten pannekoeken, gingen bolletjes draad shoppen bij the Mulberry Dyer, en ploegden door de stortvloed aan publiek. De slag wederom om 17.00 uur, verliep nu beter. Frederiek de Smeyter (Fredje) was onze aanvoerder. Ik wist Bert van de Ven een paar stevige zwaardhouwen te verkopen voor ik neerging, en Alex van Hoogstraten, in de veronderstelling dat ik aan zijn kant vocht, probeerde mij op mijn voeten te krijgen, maar ontving mijn Fransche wraak in zijn buik. Na de slag genoten we van de pannekoeken, ruimden op en zwaaiden de vier dames uit. Roberto en ik bleven nog een nacht met de Wesseltjes, daarbij genietend van onze perencider. Roberto was eigenlijk nogal moe en verlangde naar zijn eigen bed, maar ik verzekerde hem dat we beter konden blijven en morgen fris naar huis konden gaan, in plaats van ergens diep in de nacht thuiskomen.
Achteraf bleek de volgende dag dat we veel sneller waren dan ik dacht.

English translation and photo's are soon to be added.

Op QuackenBruck kwam ik Hermann tegen. Hermann vroeg of ik een messchede voor hem kon maken. Geen probleem natuurlijk. Hermann stuurde me zijn messen. Het bleken er drie te zijn, een rondeel (dolk), een eetmes en een 1-tandige vork (ook wel priem genoemd, maar dat associeren we tegenwoordig vooral met ambachtelijke gatenprikkers). Voor elk van de messen heb ik eerst een aparte schede gemaakt van kalfsleer, met de vleeskant naar buiten. Deze drie schedes worden aan elkaar geplakt met lijm en vervolgens overtrokken met dun en soepel koeienleer. Voor de begeleidende messen wordt een snede in de zijkant van het leer aangebracht waardoor het mes naar buiten getrokken kan worden. Dit is een techniek die bij een aantal messen in 'Knives and Scabbards' voorkomt.

Het probleem van de rondeel is dat het een erg klein bladoppervlak heeft. Als je een begeleidend mes in de schede wil toevoegen, moet het buitenleer erg elastisch zijn om een goede vorm te houden. Met twee begeleidende messen is het, laten we zeggen, een uitdaging. De eerste schede is dan ook niet helemaal gelukt. Ook het weer speelde hierbij mee. Bij een temperatuur van 32 graden met nat leer werken is geen goed idee: het trekt krom, krimpt, enz, Maar het resultaat van de tweede schede is redelijk goed. Ik heb de buitenkant met enkele simpele lijnen versiert en het geheel geolied. Hermann schreef: "Es ist sehr schön geworden" En ik ben ook weer een ervaring rijker. Ziehier een foto gemaakt met onze retro Oostduitse camera omdat de digitale in het opblaasbadje is gegooid door een enthousiaste dochter.

In Quackenbruck I met Hermann, who asked me if I could make a scabbard for him. No problem, I thought. It turned out to be a complicated scabbard, for a rondel dagger and a companion knife and prong (a knife with one tooth). I first made three scabbards of calf leather for each of the knives, and then glued them together (authentic!). I then covered them with thin cow leather and cut two slits for the knife and prong. It is important to use very supple leather or else the shape of the knives will be lost in the covering. Hermann was glad and so was my daughter, who dropped my digital camera in the pool. Here are two pictures made with my East-German almost-antique camera

Vijf en zes juni ging een delegatie van Deventer Burghers naar het plaatsje Kwakenbrugge in het prinsbisdom Osenbrugge. Er was een vertoning van ambachten rondom de Sint Sylvesterkerk waar wij onze gigantische tent ternauwernood konden opzetten, half over de 17e eeuwse graven heen. We waren gevraagd door de Vruntlike Tohopesate, waar nog meer leden van aanwezig waren.
We waren de avond ervoor bij Nijso en Machteld gearriveerd, aten daar spaghetti in de tuin, en wachtten tot Bertus gearriveerd was, die pas om half 11 daar kon zijn. Op zaterdag vertrokken we in alle vroegte (half 7) om net op tijd aan te komen.
Het was heel zonnig, en al vroeg tamelijk heet. Bertus en Nijso veroverden zich een plekje in de schaduw van een grote populier. Bertus zou het met zijn veldsmidse al heet genoeg krijgen. Nijso bewerkte zijn leder als vanouds. Machteld was voor een groot deel van de tijd bezig met dochtertje Merel, en tussendoor borduurde ze wat; Lea testte haar grote nieuwe koperen ketel op een vuurtje - binnen 2 uur was het water al rond de 70 graden.
Ik had me voorgenomen een lekker maaltje te bereiden. Op zaterdag besteedde ik een deel van de middag in de zeepjesverkooptent van Wieze, die tot mijn grote verrassing ook bij Tohopesate was aangesloten. Des middags deed ik nog wat laatste boodschapjes, samen met Machteld. Ik had eigenlijk kip van het spit willen maken, maar we hadden de kip doelbewust in de koelkast van huize Beishuizen laten liggen, want met dit weer zou die niet lang goed blijven. In de lokale supermarkt verkochten ze echter alleen diepvrieskip, en dat vonden we ook niks. De kip maakte plaats voor varkensfilet.
Ik bereidde voor die avond een stoofpot van vlees in rode wijn met kruiden, die lekker pittig was, en geroosterde kikkererwten, die niet zo goed lukten. Daarna beklom Nijso de kerktoren, die, vol met schietsleuven, ooit (deels) een militaire functie vervulde. We dronken enkele alcoholische versnaperingen en deden daarna mee met het kleine feestje bij Elvelüüt, waar gedanst en gezongen werd.
We sliepen redelijk, en gelukkig Merel ook, die 'pas' om 6 uur wakker werd en aan het brabbelen was. We stonden uiteindelijk rond half 9 allen op. Deze dag werd nog heter dan de vorige. Nijso en ik deden om 11 uur mee aan de militaire modeshow. Door het hele stadje stonden verscheidene reenactmentgroepen, die het 775jarig bestaan van de stadsrechten opluisterden. Het begon met wat 13e eeuwse ridders, gevolgd door de 14e en 15e eeuw van Tohopi, wat 17e eeuwse musketiers en kanonniers, en een Napoleontisch gezelschap, dit keer geen Fransen of aan Napoleon onderhorige troepen, maar Hannoveriaanse troepen in dienst van George III van Groot-Brittannië (en keurvorst van Hannover) in groene uniformen.
Deze zondag, die door hitte en korte slaap erg vermoeiend was, werden we verbaasd door de behoorlijk korte jurkjes van de kerkgaande jongedames, het overwicht van de pastoor (die bijna echt een herder leek, zoals hij zijn 'schaapjes' de kerk in leidde) en de zwaarheid van het brood. Ik kookte zelfgemaakte pasta (makerouns geheten, een soort tagliatelle van meel en eieren, met gorgonzolakaas) en appelcompote met honing, amandelmelk en kruiden. Dat was bijzonder lekker! We hadden er ook nog meloen bij.
In de avond betrok het en vlak nadat we de tent hadden afgebroken, begon het wat te regenen. Omstreeks 8 uur des avonds vertrokken we, en waren blij thuis te komen, zo moe als iedereen was. Ik vond, toevallig, een winkelwagentje bij het grof vuil, dat mij handig hielp mijn zware tassen van het station naar huis te rijden.

Laurens

Photos and English translation are due.

Tussen 21 en 24 mei waren wij, de Burgers van Deventer, op veldtocht tegen de Visconti van Milaan. We vertrokken vrijdagochtend vroeg uit Nederland. Ons contingent bestond uit Bertus, Nijso, Roberto, Wilg en Bryndis, en ondergetekende. De tocht voerde ons door het gehele Roomse Rijk, en verliep redelijk voorspoedig, op ca twee uur file in Zwitserland voorbij de St Gotthart. Na een lekker oily pizza arriveerden we rond half 11 's avonds bij de abdij van Santa Maria de Morimundo. Omdat het al laat was, en de tent nog nieuw (we kregen hem de maandag ervoor), besloten we de eerste nacht in het slaapzaaltje te overnachten. Na aankomst dronken we nog wat bier in de abdij en luisterden naar de enthousiast zingende Engelsen van Ye Companye of Chivalrye.

Between 21 and 24 May, us Deventer Burghers went on a campaign against the Visconti of Milan. We left friday morning, and crossed through the whole Holy Roman Empire, with only 2 hours of trafficjam below St Gottharts to delay us. After an oily pizza we arrived at 10.30 PM, and decided to set up camp the next morning because our tent was brand new, and we slept in the little dormitory. We drank a little beer and listened to the happy singing of Ye Companye of Chivalrye.


De volgende ochtend zetten we de tent op terwijl Wilg en Bryndis boodschappen deden in Abbiategrasso. De tent is erg mooi, en we zijn er erg blij mee! We hebben verder een kraampje met mooie spulletjes leeggeplunderd en waar we een fraai eikenhouten vaatje van tien liter kochten. Om al deze dingen te bekostigen, moesten we, in ons 14e eeuwse ondergoed, naar de pin in Abbiategrasso, tot groot vermaak van de inwoners. Iemand vond het nodig ons met een waterballon te bekogelen, maar miste. We aten ook nog een lekker ijsje. Ik probeerde te bestellen in zo redelijk mogelijk Italiaans, wat best ging als je je beperkte tot de woorden die op de borden stonden en die logisch aaneen plakte.

The next morning we put up our new tent, which looks really great, and deprived one of the merchants of some of his fine wares among others a nice keg of oakwood, 10 litres. To pay for this we went to pick up some money at Abbiategrasso, where we were drawing strange gazes, nearly got hit by a waterballoon and ate some icrecream, ordering in our best attempt to Italian.


Het eten was erg lekker; we hadden geen rekening gehouden met wat we zouden krijgen, en dat bleek best veel (we moesten een grote zij varkensvlees afslaan), maar we hadden zelf ook meer dan genoeg. Het menu voor zaterdag was het volgende:
-geroosterde gevulde kip
-varkensfilet met honingmosterdsaus
-rucola en veldsla met peer in geitenkaas
-vijgenpeper
En op zondag aten we:
-varkensstoofpot
-tarly met room
Met veel dank aan Bryndis, die het meeste kookwerk heeft gedaan, en het voortreffelijk heeft bereid! Helaas was de vijgentaart mislukt, maar we hadden zeker genoeg te eten.

At saturday our dinner consisted of filled chicken from the fire, porc with honey-mustardsauce, rucola and pear in goat's cheese and a dessert of figs in spicy-sweet sauce. On sunday we had porc-stew and frumenty with cream. With special thanks to our cook Bryndis, who did a great job!


De veldslag op zaterdag was om half 10 's avonds, en het werd gauw donker. Deze veldslag ging wat chaotisch omdat er eerst vrij heftig gevochten werd (de adrenaline gierde door mijn lijf, ook omdat ik al twee jaar geen grote veldslag meer had gedaan - Ystad vorig jaar was vrij klein) en eindigde wat vreemd toen we ineens afmarcheerden, omdat de grond wat drassig was. Op zondag was de slag rond 6 uur 's avonds, en dit ging lekker, afgezien van de zon in ons gezicht, en we wonnen ook nog. Mijn pavese werd een keer uit mijn hand gegrist door een glavi, en we werden wat verspreid tussen de Engelsen. Het was fijn om weer eens lekker te knokken, maar we moeten toch echt allemaal eens aan de geklonken maliën en betere uitrusting, want we lopen helaas nog steeds in de oncoole butted maliën en dat is misschien in Nederland nog standaard, maar de authenticiteit in Europa stijgt en dat is mooi. Daar willen we natuurlijk wel bijhoren.

The battle on saturday was at 9.30 PM and soon it became dark. We had to adapt a bit, my last great battle was two years ago (apart from the relatively small fight last year at Ystad, Sweden) and the fighting was rugged. We marched off the field suddenly when the leaders decided the ground was too soggy. The sunday-battle was at 6 PM, and although we had the sun on our face, we won. We do long for more authentic armour, starting with riveted maille hauberks and aventails, because the butted rings may be acceptable still in Holland, many European groups turn more and more authentic, and we want to belong to that rising vessel as well.


Op zondag luierden we wat. Roberto voelde zich niet helemaal goed, en sliep wat in de tent (we waren om 7 uur door de dixie-reiniger gewekt, en daarna door vliegen en wespen) en Bertus, Nijso en ik deden mee aan de optocht van de kloosterkerk naar het veld, waar de vaandels gezegend werden. Frappant vond ik dat in de kerk het koor geen hymne of psalm zong, maar Beethoven's Ode an die Freude. Wel een mooi stuk, en ik prefereer de betekenis van die tekst boven elke psalm, maar het was vreemd om het daar te horen. We hielden ook een minuut stilte voor de doden van de veldslag en alle oorlogen, want het overkoepelende thema scheen vrijheid van angst te zijn. Nogal modern.

On sunday we loitered. Roberto felt a little sick (and we were awoken by the mobile toilet-cleaner at 7 AM). Bertus, Nijso and I joined the march from the church (where the choir surprisingly sang Beethoven's Ode to joy instead of a psalm) and held a minute of silence at the blessing of the banners, devoted to warvictims and freedom from fear. Fairly modern really.



Na de slag braken we de tent af en dronken we onze bieren en mede op, om nog wat slaap te vatten. Blijkbaar was ik een van de weinigen wie dat lukte, want door ronddwarrelend stro-gruis was mijn neus verstopt en pruttelde ik wat. Toen ik eindelijk ophield, was dat omdat ik wakker werd van een snurkende kerel die mij sterk overtrof in lawaai. Een uur later moesten we op en vertrokken om 4.13 van het terrein. Vlak erna begon de eerste schemer en bij zonsopgang reden we al in Zwitserland. De reis ging voorspoedig, en we stopten even in Neckarsteinach bij Heidelberg om een tweetal 14e eeuwse grafmonumenten van de lokale adel te fotograferen. De stenen waren erg mooi gerestaureerd en in kleur. Om half zes 's avonds arriveerden we in Arnhem, en iedereen was voor het donker thuis.

After the battle we brought down our tent and after a beer or two (or three, or four) we went to bed for a little sleep. This was made difficult by my nosecold and a man snoring loudly. At 4.13 we left and soon saw the sun rise. By then we were in Switzerland. We stopped on the way home to see some nicely restored 14th c. effigies in Neckarsteinach near Heidelberg. We were home before dark.


Laurens